Doğu Karadeniz ve çevre halkların otozomal karşılaştırması

Selamlar, bu haftaki makalemde blogda paylaşılan halkların karşılaştırmalarını yapacağım. Çeşitli karşılaştırmalar ve dendrogram sonuçlarını paylaşacağım.

Makaledeki otozom sonuçları MDLP K16 kalkülatörü kullanılarak elde edilmiştir, dendrogramlar da o sonuçlara dayanarak hazırlanmıştır.

Öncelikle dendrogram vererek başlamak istiyorum;

Ermenileri ve Hemşinlileri ayrı gruplandırınca;

Dendrogram sonuçlarından sonra bu halkların birbirinden ayrılan özelliklerine değineceğim;

Trabzon Rum - Trabzon Türk: Bu iki grup arasında ne haplogrup ne otozom açısından herhangi bir fark görünmüyor, ayrımın sebebinin din farkı olduğu görülüyor.

Ermeni - Hemşinli: Küçük farkları incelediğimizde Hemşinlilerin Caucasian (CHG yani Kafkasya avcı toplayıcıları, 13 bin yıl önce Kafkasya’da görülen avcı toplayıcılar) oranının Ermenilerden bir miktar daha yüksek olduğu görülüyor (bu tabloda genelde batı Ermenileri kullanıldı, Ermenistan veya daha kuzeydeki Ermeniler muhtemelen Hemşin ortalamasına daha yakındır), bunun dışında Hemşinlilerde ufak bir Steppe (Tunç devri Avrupa steplileri) yüksekliği, Ermenilerde Northeast European (kuzeydoğu Avrupa) yüksekliği bulunan farklar arasında.

Gürcü - Laz: Bu karşılaştırmada belki daha önceki düşüncelerimizi bozacak bazı farklılıklar söz konusu. İlk göze batan Gürcülerdeki Indian oranının yüksekliği. Buradaki Indian, SCA (South Central Asia) bağını göstermekte yani İrani halklarla ilişkililik derecesi. Northeast European farkı da göze çarpanlardan, Lazlarda neredeyse hiç kuzeydoğu Avrupa bağı yokken Gürcülerde bir miktar bağ gözüküyor, bunun sebebi Gürcistan’da kurulan bazı koloniler olabilir. Bir diğer önemli fark ise Lazlarda Neolithicin (Anadolu Neolitik) Gürcülerden yüksek olması, bu demek oluyor ki Lazların daha fazla Anadolu bağları var.

Trabzon (Rum ve Türk) - Kapadokya Rum: Bu karşılaştırmayı coğrafi olarak birbirine görece daha uzak olan iki grup arasındaki farkları görmek açısından ele alıyorum. İlk göze çarpan Trabzon’da ufak bir Indian (SCA) yüksekliği, bunun dışında Northeast European açısından Kapadokya’da bir yükseklik göze çarpıyor, bunun sebepleri için daha detaylı çalışmalara ihtiyaç var ancak benim tahminim antik dönemlerde Anadolu’ya gelen Hint-Avrupalı gruplarla alakalı bir görece yükseklik var. En belirgin fark ise Neolithic komponentinde göze çarpıyor, Kapadokya’da Neolithic Trabzon’a oranla yüksek görünüyor. Bunun sebebi Kapadokya’nın Anadolu Neolitik bölgesine yakınlığı ve Trabzon’un Caucasian (CHG) bölgesinde yer alması. Saydıklarım dışında gözle görülür bir fark yoktur.

Laz - Ermeni: Burada farkın daha iyi görülmesi için Hemşinlilerin dahil edilmediği Ermeni ortalamasını kullanıyorum. Göze çarpanların başında Lazlardaki Steppe yüksekliği ve Ermenilerdeki Indian (SCA) yüksekliği görülüyor, Caucasian (CHG) oranındaki yükseklik Lazlarda Ermenilerden daha fazla. Yine Near East (Yakın Doğu) ve Northeast European açısından Ermenilerin daha yüksek oranlara sahip oldukları göze çarpmakta.

Trabzon (Rum ve Türk) - Laz: Lazlarda Steppe oranı daha yüksek Indian (SCA) oranı ise ufak farkla daha yüksek görülüyor, Caucasian (CHG) Lazlarda daha yüksek iken Trabzon’da daha düşük seyrediyor.  Yine Lazlarda Northeast European görülmezken Trabzon’da görece daha yüksek bir oran gözükmekte. Near East oranları Trabzon’da daha yüksek gözükürken Lazlarda biraz daha düşük, Neolithicte ise Trabzonlular Lazlardan daha yüksek orana sahipler.

Dersim Alevi - Giresun Türk - Diğer: Diğerlerine oranla Dersimliler ve Giresunlular bazı farklarıyla ayrışmaktalar, Giresun’da yüksek Doğu Avrasya oranları göze çarpmakta, bu Asya’dan Anadolu’ya gelen Oğuz gruplarıyla bağlantılı gözüküyor. Dersim Alevilerinde ise yüksek Indian (SCA) oranları onları Anadolu’dan İran’a doğru yaklaştırmakta.

Sonuç: Saydığım halkların Anadolu kökenlerine sahip olmaları temelde hepsini birbirine yaklaştırır nitelikte. Burada saydığım farklar dışında bu halkların en temel farklılıklarının Y-DNA’larda olduğu görülmekte, bununla alakalı doğu Karadeniz halklarının Y-DNA oranlarını daha önceki yazılarımda belirtmiştim, diğer halklarla alakalı bazı Y-DNA çalışmalarına İnternet üzerinden erişilebilir. Umarım bazı şeyleri aydınlatmayı başarabilmişimdir.

Amerindian - Kuzey ve Güney Amerika’nın çeşitli yerli Amerikalı gruplarında ve ayrıca Amerika yerlilerinin antik DNA’larında (Clovis, Kennewick adamı gibi) modal olan (zirve yapan) komponent.

Ancestor - modern Afrika Pigme popülasyonlarında (Mbuti ve Biaka gibi) ve Khoisan avcı toplayıcılarında tespit edilen arkaik komponent.

Steppe - Avrupa Tunç Çağı hayvancılarının antik genomlarından kaynaklanan komponent: doğu avcı toplayıcılarına etki yaptığı ve Avrupa içlerine bozkır hayvancılarının istilası yoluyla 4500 yıl kadar öncesinden başlayarak yayıldığı sonradan gösterilmiş olan Kuzey Avrasya avcı toplayıcılarının mirasının seviyelerine yakındır kabaca.

Indian - Hint altkıtası popülasyonları tarafından taşınan bir köken komponenti

Arctic - Grönland’daki Eskimo İnuitlerin genomlarında görülen ve Sibiryalı Çukçiler/Koryaklarla paylaşılan bir komponent.

Australian - Avustralya yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Caucasian - Kafkasya, İran ve kuzey Hindistan’ın günümüzdeki sakinlerinin belli başlı bir komponenti : Mezolitik Kafkasya  avcı toplayıcılarının genomlarından türetildi: CHG ile bağlantılı önde gelen kökensel komponent, batıya ve doğuya Avrasya Bozkırı’ndan göçen hayvancılar tarafından taşındı.

EastAfrican - Özel olarak Etiyopya ve Afrika Boynuzu’nun antik sakinlerinden miras kalan çok seyrelmiş bir komponent

NorthEastEuropean - WHG (batı Avrupa avcı toplayıcıları) gibi daha eski bir köken türüne dayanan Kuzey-Doğu Avrupa’daki baskın bir köken türü için kullanılan takma ad, günümüzde bu köken türü Baltık bölgesi ve İskandinavya’da zirve yapıyor

NearEast - Yakın Doğu’nun antik popülasyonları tarafından taşınan ve günümüzde Bedeviler ve Suudi Arabistanlılar arasında maksimuma ulaşan komponent; Neolitik komponentine kıyasla fazlaca Avrasya Bazal komponenti taşıyor görünüyor.

Neolithic - Anadolu’nun (Batı Asya) ilk Neolitik çiftçilerinin genomları üzerine modellenen bir komponent, Batı Asya’dan bu çiftçiler Neolitikte Avrupa’ya göçmüş ve beraberlerinde bu komponenti taşımışlardır.

NorthAfrican - Kuzey Afrikalılarda bulunan yerel bir köken komponenti: bu yerel Kuzey Afrika genetik komponenti Sahara’nın güneyindeki popülasyonlarda bulunandan (Subsaharian komponenti, aşağıya bakınız) çok farklıdır.

Oceanic - Melanezya ve Papua Yeni Gine yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Siberian - kabaca Orta Sibriya’ya atfedilen bir komponent (en yüksek miktarda Nganasanlarda bulunur)

SouthEastAsian - Güneydoğu Asyalıların baskın komponenti: en yüksek Daylar, Kamboçyalılar, Lahular ve Malaylarda bulunur, Güney Asyalılardaki en çok görülen Doğu Asya komponentidir.

Subsaharian - Yoruba, Mandenka ve Luhya popülasyonlarında görülen temel bir köken komponenti.

Trabzon ve ilçelerinin otozomal DNA'ları

Herkese selamlar. Bu haftaki yazımda Trabzon genelini ve bu genel ortalamanın içinde bulunan Rum ve Türkleri ayrı ayrı istatistiklere böleceğim. İlçe bazında 3 (Sürmene, Çaykara, Akçaabat) ortalama paylaşacağım, bu ilçe ortalamalarında olanların bilinen tüm soyu aynı ilçeden olan insanlardır. İki farklı ilçeden akrabaları bulunan kişiler ilçe istatistiklerine dahil edilmemiştir, bazı ilçelerde otozomal test olan kişi sayısı az olduğundan istatistik çıkarmadım ancak test sonucu sayısı 5’e ulaşan ilçeleri güncelleyerek yayınlayacağım. İstatistiklerin sonunda her zamanki gibi komponent açıklamaları yer alacaktır.

Sonuçlarla alakalı konuşmak gerekirse, diğer yazılarımda belirttiğim halkların ortalamaları ile arasında ufak farklar dışında genel anlamda Anadolu genetiğini yansıttıkları görülüyor.

Trabzon genel ortalaması

Trabzon Türk ortalaması

Trabzon Rum ortalaması

Sürmene ilçe ortalaması

Çaykara ilçe ortalaması

Akçaabat ilçe ortalaması

Amerindian - Kuzey ve Güney Amerika’nın çeşitli yerli Amerikalı gruplarında ve ayrıca Amerika yerlilerinin antik DNA’larında (Clovis, Kennewick adamı gibi) modal olan (zirve yapan) komponent.

Ancestor - modern Afrika Pigme popülasyonlarında (Mbuti ve Biaka gibi) ve Khoisan avcı toplayıcılarında tespit edilen arkaik komponent.

Steppe - Avrupa Tunç Çağı hayvancılarının antik genomlarından kaynaklanan komponent: doğu avcı toplayıcılarına etki yaptığı ve Avrupa içlerine bozkır hayvancılarının istilası yoluyla 4500 yıl kadar öncesinden başlayarak yayıldığı sonradan gösterilmiş olan Kuzey Avrasya avcı toplayıcılarının mirasının seviyelerine yakındır kabaca.

Indian - Hint altkıtası popülasyonları tarafından taşınan bir köken komponenti

Arctic - Grönland’daki Eskimo İnuitlerin genomlarında görülen ve Sibiryalı Çukçiler/Koryaklarla paylaşılan bir komponent.

Australian - Avustralya yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Caucasian - Kafkasya, İran ve kuzey Hindistan’ın günümüzdeki sakinlerinin belli başlı bir komponenti : Mezolitik Kafkasya  avcı toplayıcılarının genomlarından türetildi: CHG ile bağlantılı önde gelen kökensel komponent, batıya ve doğuya Avrasya Bozkırı’ndan göçen hayvancılar tarafından taşındı.

EastAfrican - Özel olarak Etiyopya ve Afrika Boynuzu’nun antik sakinlerinden miras kalan çok seyrelmiş bir komponent

NorthEastEuropean - WHG (batı Avrupa avcı toplayıcıları) gibi daha eski bir köken türüne dayanan Kuzey-Doğu Avrupa’daki baskın bir köken türü için kullanılan takma ad, günümüzde bu köken türü Baltık bölgesi ve İskandinavya’da zirve yapıyor

NearEast - Yakın Doğu’nun antik popülasyonları tarafından taşınan ve günümüzde Bedeviler ve Suudi Arabistanlılar arasında maksimuma ulaşan komponent; Neolitik komponentine kıyasla fazlaca Avrasya Bazal komponenti taşıyor görünüyor.

Neolithic - Anadolu’nun (Batı Asya) ilk Neolitik çiftçilerinin genomları üzerine modellenen bir komponent, Batı Asya’dan bu çiftçiler Neolitikte Avrupa’ya göçmüş ve beraberlerinde bu komponenti taşımışlardır.

NorthAfrican - Kuzey Afrikalılarda bulunan yerel bir köken komponenti: bu yerel Kuzey Afrika genetik komponenti Sahara’nın güneyindeki popülasyonlarda bulunandan (Subsaharian komponenti, aşağıya bakınız) çok farklıdır.

Oceanic - Melanezya ve Papua Yeni Gine yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Siberian - kabaca Orta Sibriya’ya atfedilen bir komponent (en yüksek miktarda Nganasanlarda bulunur)

SouthEastAsian - Güneydoğu Asyalıların baskın komponenti: en yüksek Daylar, Kamboçyalılar, Lahular ve Malaylarda bulunur, Güney Asyalılardaki en çok görülen Doğu Asya komponentidir.

Subsaharian - Yoruba, Mandenka ve Luhya popülasyonlarında görülen temel bir köken komponenti.

Doğu Karadeniz'e komşu halkların otozomal DNA'ları (Ermeniler, Kapadokya Rumları, Gürcüler ve Giresun Türkleri)

Bu haftaki yazımda doğu Karadeniz’e komşu veya yakın olan halkların otozomal tablolarını paylaşacağım; Ermeniler, Kapadokya Rumları, Gürcüler ve Giresun Türklerinin sonuçlarını tablolarda görebilir, tabloların açıklamasını aşağıda bulabilirsiniz.
Güncelleme (14 Ocak, 2018): Ortalamalara Dersim Alevilerini de ekledim.
Güncelleme (30 Ocak, 2018): Ermeni ortalamasını ikiye ayırdım.

Hemşinliler hariç

Amerindian - Kuzey ve Güney Amerika’nın çeşitli yerli Amerikalı gruplarında ve ayrıca Amerika yerlilerinin antik DNA’larında (Clovis, Kennewick adamı gibi) modal olan (zirve yapan) komponent.

Ancestor - modern Afrika Pigme popülasyonlarında (Mbuti ve Biaka gibi) ve Khoisan avcı toplayıcılarında tespit edilen arkaik komponent.

Steppe - Avrupa Tunç Çağı hayvancılarının antik genomlarından kaynaklanan komponent: doğu avcı toplayıcılarına etki yaptığı ve Avrupa içlerine bozkır hayvancılarının istilası yoluyla 4500 yıl kadar öncesinden başlayarak yayıldığı sonradan gösterilmiş olan Kuzey Avrasya avcı toplayıcılarının mirasının seviyelerine yakındır kabaca.

Indian - Hint altkıtası popülasyonları tarafından taşınan bir köken komponenti

Arctic - Grönland’daki Eskimo İnuitlerin genomlarında görülen ve Sibiryalı Çukçiler/Koryaklarla paylaşılan bir komponent.

Australian - Avustralya yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Caucasian - Kafkasya, İran ve kuzey Hindistan’ın günümüzdeki sakinlerinin belli başlı bir komponenti : Mezolitik Kafkasya  avcı toplayıcılarının genomlarından türetildi: CHG ile bağlantılı önde gelen kökensel komponent, batıya ve doğuya Avrasya Bozkırı’ndan göçen hayvancılar tarafından taşındı.

EastAfrican - Özel olarak Etiyopya ve Afrika Boynuzu’nun antik sakinlerinden miras kalan çok seyrelmiş bir komponent

NorthEastEuropean - WHG (batı Avrupa avcı toplayıcıları) gibi daha eski bir köken türüne dayanan Kuzey-Doğu Avrupa’daki baskın bir köken türü için kullanılan takma ad, günümüzde bu köken türü Baltık bölgesi ve İskandinavya’da zirve yapıyor

NearEast - Yakın Doğu’nun antik popülasyonları tarafından taşınan ve günümüzde Bedeviler ve Suudi Arabistanlılar arasında maksimuma ulaşan komponent; Neolitik komponentine kıyasla fazlaca Avrasya Bazal komponenti taşıyor görünüyor.

Neolithic - Anadolu’nun (Batı Asya) ilk Neolitik çiftçilerinin genomları üzerine modellenen bir komponent, Batı Asya’dan bu çiftçiler Neolitikte Avrupa’ya göçmüş ve beraberlerinde bu komponenti taşımışlardır.

NorthAfrican - Kuzey Afrikalılarda bulunan yerel bir köken komponenti: bu yerel Kuzey Afrika genetik komponenti Sahara’nın güneyindeki popülasyonlarda bulunandan (Subsaharian komponenti, aşağıya bakınız) çok farklıdır.

Oceanic - Melanezya ve Papua Yeni Gine yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Siberian - kabaca Orta Sibriya’ya atfedilen bir komponent (en yüksek miktarda Nganasanlarda bulunur)

SouthEastAsian - Güneydoğu Asyalıların baskın komponenti: en yüksek Daylar, Kamboçyalılar, Lahular ve Malaylarda bulunur, Güney Asyalılardaki en çok görülen Doğu Asya komponentidir.

Subsaharian - Yoruba, Mandenka ve Luhya popülasyonlarında görülen temel bir köken komponenti.

Hemşin Otozomal DNA

Doğu Karadeniz halklarının otozomal DNA’ları ile alakalı yazı serisi için oluşturduğum Hemşin otozomal tablosunu sizlerle paylaşıyorum. Tablo için 12 Hemşinli örneği kullanılmış olup MDLP K16 hesaplayıcısı kullanılmıştır. Yer alan komponentlerle alakalı bilgi aşağıda verilmiştir. 

Amerindian - Kuzey ve Güney Amerika’nın çeşitli yerli Amerikalı gruplarında ve ayrıca Amerika yerlilerinin antik DNA’larında (Clovis, Kennewick adamı gibi) modal olan (zirve yapan) komponent.

Ancestor - modern Afrika Pigme popülasyonlarında (Mbuti ve Biaka gibi) ve Khoisan avcı toplayıcılarında tespit edilen arkaik komponent.

Steppe - Avrupa Tunç Çağı hayvancılarının antik genomlarından kaynaklanan komponent: doğu avcı toplayıcılarına etki yaptığı ve Avrupa içlerine bozkır hayvancılarının istilası yoluyla 4500 yıl kadar öncesinden başlayarak yayıldığı sonradan gösterilmiş olan Kuzey Avrasya avcı toplayıcılarının mirasının seviyelerine yakındır kabaca.

Indian - Hint altkıtası popülasyonları tarafından taşınan bir köken komponenti

Arctic - Grönland’daki Eskimo İnuitlerin genomlarında görülen ve Sibiryalı Çukçiler/Koryaklarla paylaşılan bir komponent.

Australian - Avustralya yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Caucasian - Kafkasya, İran ve kuzey Hindistan’ın günümüzdeki sakinlerinin belli başlı bir komponenti : Mezolitik Kafkasya  avcı toplayıcılarının genomlarından türetildi: CHG ile bağlantılı önde gelen kökensel komponent, batıya ve doğuya Avrasya Bozkırı’ndan göçen hayvancılar tarafından taşındı.

EastAfrican - Özel olarak Etiyopya ve Afrika Boynuzu’nun antik sakinlerinden miras kalan çok seyrelmiş bir komponent

NorthEastEuropean - WHG (batı Avrupa avcı toplayıcıları) gibi daha eski bir köken türüne dayanan Kuzey-Doğu Avrupa’daki baskın bir köken türü için kullanılan takma ad, günümüzde bu köken türü Baltık bölgesi ve İskandinavya’da zirve yapıyor

NearEast - Yakın Doğu’nun antik popülasyonları tarafından taşınan ve günümüzde Bedeviler ve Suudi Arabistanlılar arasında maksimuma ulaşan komponent; Neolitik komponentine kıyasla fazlaca Avrasya Bazal komponenti taşıyor görünüyor.

Neolithic - Anadolu’nun (Batı Asya) ilk Neolitik çiftçilerinin genomları üzerine modellenen bir komponent, Batı Asya’dan bu çiftçiler Neolitikte Avrupa’ya göçmüş ve beraberlerinde bu komponenti taşımışlardır.

NorthAfrican - Kuzey Afrikalılarda bulunan yerel bir köken komponenti: bu yerel Kuzey Afrika genetik komponenti Sahara’nın güneyindeki popülasyonlarda bulunandan (Subsaharian komponenti, aşağıya bakınız) çok farklıdır.

Oceanic - Melanezya ve Papua Yeni Gine yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Siberian - kabaca Orta Sibriya’ya atfedilen bir komponent (en yüksek miktarda Nganasanlarda bulunur)

SouthEastAsian - Güneydoğu Asyalıların baskın komponenti: en yüksek Daylar, Kamboçyalılar, Lahular ve Malaylarda bulunur, Güney Asyalılardaki en çok görülen Doğu Asya komponentidir.

Subsaharian - Yoruba, Mandenka ve Luhya popülasyonlarında görülen temel bir köken komponenti.

Laz Otozomal DNA

Otozomal DNA hakkındaki yazı dizisine Lazlarla başlamak istiyorum. Bu yazımda temel aldığım hesaplayıcı (kalkülatör) MDLP K16 Modern olacaktır. 16 Laz örneğinden oluşturduğum istatistiği yayınlayıp burada adı geçen komponentlerin ayrıntılarını paylaşacağım.

Amerindian - Kuzey ve Güney Amerika’nın çeşitli yerli Amerikalı gruplarında ve ayrıca Amerika yerlilerinin antik DNA’larında (Clovis, Kennewick adamı gibi) modal olan (zirve yapan) komponent.

Ancestor - modern Afrika Pigme popülasyonlarında (Mbuti ve Biaka gibi) ve Khoisan avcı toplayıcılarında tespit edilen arkaik komponent.

Steppe - Avrupa Tunç Çağı hayvancılarının antik genomlarından kaynaklanan komponent: doğu avcı toplayıcılarına etki yaptığı ve Avrupa içlerine bozkır hayvancılarının istilası yoluyla 4500 yıl kadar öncesinden başlayarak yayıldığı sonradan gösterilmiş olan Kuzey Avrasya avcı toplayıcılarının mirasının seviyelerine yakındır kabaca.

Indian - Hint altkıtası popülasyonları tarafından taşınan bir köken komponenti

Arctic - Grönland’daki Eskimo İnuitlerin genomlarında görülen ve Sibiryalı Çukçiler/Koryaklarla paylaşılan bir komponent.

Australian - Avustralya yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Caucasian - Kafkasya, İran ve kuzey Hindistan’ın günümüzdeki sakinlerinin belli başlı bir komponenti : Mezolitik Kafkasya  avcı toplayıcılarının genomlarından türetildi: CHG ile bağlantılı önde gelen kökensel komponent, batıya ve doğuya Avrasya Bozkırı’ndan göçen hayvancılar tarafından taşındı.

EastAfrican - Özel olarak Etiyopya ve Afrika Boynuzu’nun antik sakinlerinden miras kalan çok seyrelmiş bir komponent

NorthEastEuropean - WHG (batı Avrupa avcı toplayıcıları) gibi daha eski bir köken türüne dayanan Kuzey-Doğu Avrupa’daki baskın bir köken türü için kullanılan takma ad, günümüzde bu köken türü Baltık bölgesi ve İskandinavya’da zirve yapıyor

NearEast - Yakın Doğu’nun antik popülasyonları tarafından taşınan ve günümüzde Bedeviler ve Suudi Arabistanlılar arasında maksimuma ulaşan komponent; Neolitik komponentine kıyasla fazlaca Avrasya Bazal komponenti taşıyor görünüyor.

Neolithic - Anadolu’nun (Batı Asya) ilk Neolitik çiftçilerinin genomları üzerine modellenen bir komponent, Batı Asya’dan bu çiftçiler Neolitikte Avrupa’ya göçmüş ve beraberlerinde bu komponenti taşımışlardır.

NorthAfrican - Kuzey Afrikalılarda bulunan yerel bir köken komponenti: bu yerel Kuzey Afrika genetik komponenti Sahara’nın güneyindeki popülasyonlarda bulunandan (Subsaharian komponenti, aşağıya bakınız) çok farklıdır.

Oceanic - Melanezya ve Papua Yeni Gine yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.

Siberian - kabaca Orta Sibriya’ya atfedilen bir komponent (en yüksek miktarda Nganasanlarda bulunur)

SouthEastAsian - Güneydoğu Asyalıların baskın komponenti: en yüksek Daylar, Kamboçyalılar, Lahular ve Malaylarda bulunur, Güney Asyalılardaki en çok görülen Doğu Asya komponentidir.

Subsaharian - Yoruba, Mandenka ve Luhya popülasyonlarında görülen temel bir köken komponenti.

Doğu Karadeniz halkları arasındaki Y-DNA farkları ve benzerlikleri

Bu yazımda doğu Karadeniz bölgesi halklarının Y-DNA bazında farklarını ve benzerliklerini işleyeceğim. Şimdiye kadar yayınladığım 3 halkın sonuçlarını hatırlayarak başlayalım;

Bu hatırlatmadan sonra en baskın olan dallar ile başlayalım. Tablolarda sadece temel haplogruplar gösterildiği için alt dal bazında olan farklılıklar tam anlaşılamıyor.

Trabzon Rum/Türk halkı için en baskın dal G2a’nın M406 alt dalıdır.

Laz halkında en baskın G2a dalı ise L293 dalıdır.

Lazlarda görülen en baskın haplogrup olan J2a’nın M92 dalı öne çıkmaktadır.

Hemşin halkında ise birbirine daha yakın bir tablo varken L1b ve J2a baskın gözüküyor, L1b’nın doğu Karadeniz dalı spesifikken J2a’nın çeşitli alt dallara ayrıldığını unutmayalım.

Bu 3 halktaki temel benzerlik ise L1B’nin PH8 yani doğu Karadeniz dalı, bu dalın bölgeye tam olarak ne zaman geldiği net olmasa da en az 3000 yıl önce İran civarından geldiği düşünülüyor. Bölge halklarında sıklıkla görülmektedir.

J2a’nın çeşitli dalları arasında da benzerlik görülmektedir, Trabzon’da yoğun olarak gözüken M67 dalları daha seyrek olmakla birlikte diğer halklarda da görülür.

Hemşin Y-DNA Haplogrupları

Yazımın bu bölümünde doğu Karadeniz bölgesinin bir diğer halkı olan Hemşinlilerin Y-DNA’larını inceleyeceğim. Çalışmada 49 Hemşinli örnek kullanılmıştır, hemen sonuçlara geçelim;

R1b: R haplogrubundan başlayalım, büyük çoğunluğu Z2103 dalındandır.

J2a: Çoğu M67 alt dallarındandır.

L1b: Hemşinlilerdeki PH8 yani L’nin doğu Karadeniz dalındandır.

G1a: Blogu takip edenler için daha önce incelemediğimiz bir haplogrup G1a, Hemşinlilerde diğer Karadenizlilerin aksine bolca bulunur. Bu haplogruba sahip insanlar arasında Hazar denizinin doğusundakiler ve batısındakiler farklı alt dallardandır.

I2: Çoğunluğu I2a’dır.

G2a: Tamamı M406 dalındandır.